VANLI YAZARLARDAN VAN'DA BİR İLK

Van Yazar ve Şairler Derneğinin düzenlediği panelde demokrasi ve kardeşlik süreci konuşuldu.

Van YYÜ Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof.Dr. Suvat Parin ile Araştırmacı Yazar Xalid Sadini’nin panelist olarak katıldığı program Van TSO Konferans salonunda gerçekleştirildi.

Panelde, yeniden başlayan sürecin toplumsal yansımaları, sessizlik hali ve geleceğe dair beklentiler ele alındı.

Prof. Dr. Suvat Parin, konuşmasında yeniden başlayan sürecin karakteristik özelliklerine değinerek değerlendirmelerini üç başlıkta topladı.

Parin, yeni sürecin ardından derin bir sessizliğin ortaya çıktığını, yapılan değerlendirmelerin çoğunlukla geçmişe odaklandığını, geleceğe dair öngörülerin ise oldukça sınırlı kaldığını belirtti. Üçüncü olarak da sürecin eski kodlar ve eski yaklaşımlarla ele alınmasının ilerlemeye katkı sunmadığını ifade etti.

“Hiç kimse geleceği konuşamıyor,” diyen Parin, tartışmaların geçmişe sıkışıp kaldığını, geleceği konuşma kapasitesinin ise oldukça sınırlı olduğunu vurguladı.

Parin konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Hepimizi derinden etkileyen bu sürece karşı bir çaba ve ışık ortaya konmuşken, bu derin sessizliğin anlamı nedir? Bu sessizlik bir karşı duruşu mu, yoksa duyarsızlığı mı ifade ediyor?
Toplumda sürece inanmayan bir kesim olduğunu söyleyebiliriz. Bunun nedeni ise, sürecin her an akamete uğrayabileceğine dair inançtır. Geçmişte yaşanan tecrübeler bu güvensizliğin temelini oluşturuyor.”

Parin, toplumda belirgin bir korku ve bekleyiş halinin hâkim olduğunu da dile getirdi. Mevcut durumun devamından yana olanların da bu sessiz kitle içinde yer aldığını, buna karşılık sürece gönülden katkı sunmak isteyenlerin ise bir işaret beklediğini ifade etti.

“Van özelinde bakıldığında,” dedi Parin, “toplumun büyük bir kısmının bu sessizlikte kaldığını görüyoruz.”

Geçmişe takılı kalmanın geleceğe yönelmeyi engellediğini belirten Parin,

“Geçmişe takılıp kaldığımızda, o girdabın içinde geleceğe yönelmemiz mümkün olmuyor,”
sözleriyle konuşmasını tamamladı.

Araştırmacı-Yazar M. Xalid Sadini: “Kürtlerin hakları, Türklerin haklarından farklı değildir”

Panelde konuşan Araştırmacı-Yazar M. Xalid Sadini, yaşanan sorunun kökeninin İttihat ve Terakki dönemine kadar uzandığını belirterek, Kürtlerin tarihsel süreçte kabul görmediğini ifade etti.

Sadini, Türkiye’de uzun yıllar boyunca Kürt halkının varlığının ve haklarının tanınmadığını vurgulayarak,

“Türkler için hak olan her şey, Kürtler için de haktır. Kürtlerin dillerini özgürce kullanma hakkı vardır; Kürtçe eğitim ise en doğal insanî haktır,”
dedi.

Türkiye’nin bütününün Kürt halkının da toprağı olduğunu dile getiren Sadini,

“Kürtler Irak veya Suriye’de kanton bölgeler talep edebilir, ancak Türkiye söz konusu olduğunda bu doğru bir yaklaşım değildir. Çünkü Türkiye’nin tamamı Kürtlerin de vatanıdır,”
ifadelerini kullandı.

Bir katılımcının yönelttiği soruyu yanıtlayan Sadini, “Kürtleri sosyalistleştirme çabası, Kürtlere yönelik bir asimilasyon girişimidir,” değerlendirmesinde bulundu.

Soru-cevap bölümüyle devam eden program, plaket takdimi ve hatıra fotoğrafı çekimiyle sona erdi..

Panele katılanlar düşüncelerini şöyle açıkladı:

HAK PAR GENEL BAŞKAN YARDIMCISI AV. A. MENAF KIRAN

Panele katılım beklenenin altındaydı. 40 yıldan beri süre gelen çatışma ortamının tasfiye sürecinde düzenlenen panel aslında gündeme uygundu.Toplumun bu sürece karşı büyük ilgisi olmalıydı. Sürece ilişkin yapılan her türlü etkinlik dikkatle izlenmeliydi. 

Kanımca bu ilgisizliğin asıl nedeni, toplumun yürütülen sürece şüpheye yaklaşması, toplumsal taleplerin yeniden ıskalanması ile ilgilidir. 40 yıllık çatışmanın nedenleri tartışılmıyor, bu çatışma ortamını yaratan etmenlerin ortadan kaldırılmasına ilişkin umut verici hiçbir vaad ortaya sürülmüyor. 100 yılı aşkın ülkenin başat sorunu  Kürtlerin haklı taleplerinin zorla bastırılması ve süre gelen asimilasyon süreci bu çatışma ortamını hazırlamış, bu güne kadar beslemiştir.

Van Yazarlar ve Şairler Derneğinin böylesi bir zamanda böyle bir etkinlik yapması takdire şayandır. Bu ilk etkinlik belki de STK’ların ve Kanaat önderlerinin sahada daha görünür olmasına sebep olabilir. Siyasi Partilerin de sürece daha aktif katılımına hizmet edebilir. Katıldığım için memnunum. 

AK PARTİ MKYK ÜYESİ ZAHİR SOĞANDA:

 “Panelin başlığı ve duyurusu genel ve geniş kapsamlı olmasına rağmen, içeriğin sürece odaklanmış olması dikkat çekiciydi.
Her ne kadar bazı değerlendirmelere katılmasam da, sürecin önündeki engellerin ve bu sürecin sekteye uğramaması için yapılması gerekenlerin tespit edilip paylaşılması oldukça anlamlıydı.

Zihnimizde dağınık halde bulunan birçok konunun, özellikle de sürecin önündeki tuzakların, Suvat Hoca tarafından toparlanmaya çalışılması önemliydi.

Ayrıca Xalid Sadini’nin, Kürtlerin ne istediğini net bir biçimde ortaya koyması panelin en dikkat çekici yönlerinden biriydi. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.”

MÜSİAD VAN ŞUBE BAŞKANI ABDULLAH ARAS:

Öncelikle, bu tür panelleri düzenlediğiniz için derneğinize teşekkür ederim. Konu başlığı son derece anlamlıydı. Van’ın en zayıf yönlerinden biri, farklı düşüncelere sahip insanların bir araya gelememesidir. Bu açıdan bakıldığında, bu panel oldukça önemli bir adım olmuştur.

Hem ilimizi hem de ülkemizi ilgilendiren milli birlik, kardeşlik ve barış konularını illerimizde daha fazla konuşmamız gerektiğine inanıyorum. Ülke genelinde yürütülen barış çabasına hepimizin katkı sunması büyük önem taşımaktadır.

Bu tür etkinliklerin yalnızca bir dernekle sınırlı kalmaması, diğer sivil toplum kuruluşlarının da benzer faaliyetler yürütmesi gerektiğini düşünüyorum. Derneğinizin bu girişimi, diğer STK’lara da bu yönde çalışma yapmaları için örnek teşkil edecektir.

GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI MÜŞAVİRİ HAMİT ÇELİK:
“Kürt sorununun uluslararası bir meseleye dönüştüğü böylesi bir konjonktürde, bu sorunun aslında bizim iç meselemiz olduğunu; dış güçlerin bu konuda bir himmette bulunamayacağını, yerel, kadim anlayışımızın ve kardeşliğimizin bize yeteceğini vurgulamak isterim.
İsrail ve ABD gibi güçlere Kürtleri ve Kürdistan’ı muhtaç etmememiz gerektiği düşüncesiyle, Van’da VANYAŞAD tarafından düzenlenen bu programı son derece anlamlı buluyorum.
Sorunun tam da mahallinde, bizzat sorunu yaşayan insanlarca konuşulup çözüm yollarının aranması, bu programı samimi, içten ve aynı zamanda ilk cesur çalışma haline getirmiştir.
Dernek Başkanı Şükrullah Yavuzer ile Salih Geçken’i tebrik ediyor, bu çalışmanın yeni girişimlere de ilham kaynağı olmasını diliyorum.”

YENİDEN REFAH PARTİSİ KADIN KOLLARI BAŞKANI NESLİHAN YÜZKAT:

Bu süreçte toplumun ihtiyaç duyduğu bir paneldi. Yaşanan süreçle ilgili bilgi sahibi insanlarla toplumun buluşturulmasını önemsiyorum.  Çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Bu tür etkinliklerin devam etmesi bilinçlenme açısından çok önemli. Emeği geçen herkese teşekkür ederim.

İHD İL YÖNETİCİSİ AVUKAT M.SALİH COŞKUN:

Panel hem konu itibarıyla hem de panelistlerin yetkinlikleri açısından gayet başarılıydı. Programın hazırlanışında emeği geçen herkese teşekkür ederim tekraren. 
Toplumun konuşması gereken birçok konu açıkça ve cesurca konuşuldu. Böyle bir panelle halkın tüm kesimlerine ulaşılabilirdi, panelin tanıtımında eksikliğe düşülmüş olabilir. Farklı yol ve yöntemlerle yapılacak tanıtımlarla daha kitlesel bir katılım sağlanabilirdi. Farklı siyasi düşüncelere sahip insanların katılımıyla daha da dinamik ve öğretici olabilirdi. Panelistler siyasi görüşlerinden bağımsız bir şekilde hak temelli bir yaklaşımla değerlendirmelerde bulundular. 

Lokman Bey,  zaman ki gibi gayet başarılı bir şekilde programı modere ettiği için emeklerine sağlık diliyorum.

ARAŞTIRMACI YAZAR BİROL DUMAN:

Gerçekleştirilen panel, ele alınan süreci hem teorik hem de pratik boyutlarıyla bütüncül biçimde incelemesi bakımından oldukça kapsamlı ve verimli geçmiştir.Konuşmacılar, sahip oldukları güçlü akademik altyapıyı somut saha deneyimleriyle harmanlayarak değerli sunumlar gerçekleştirmişlerdir.

Tartışmalar, sürecin teorik temelleri ile uygulama alanları arasındaki etkileşimi ortaya koyarken; hem sivil toplumun hem de kamu yönetiminin rollerini dengeli bir bakış açısıyla değerlendirmiştir. Bu yaklaşım, sürecin toplumsal bağlamdaki anlamını ve önemini kavramak açısından güçlü bir zemin oluşturmuştur.

Akademik derinliği ve pratik geçerliliği bir araya getiren bu tür etkinliklerin, bilgi birikimine ve etkin politika geliştirme süreçlerine katkısı büyük olduğundan, benzer çalışmaların daha sık düzenlenmesi önem arz etmektedir.

Panel aynı zamanda, tabandaki sessizliğin nedenlerine dair çok yönlü ipuçları sunarak, sürecin toplumsal dinamiklerine ışık tutmuştur.

Bu kapsamda, panelin gerekliliğini yönetime sunan, her aşamasını titizlikle takip eden ve gerçekleşmesi için büyük emek harcayan VANYAŞAD Başkan Yardımcısı Salih Geçken’e ayrıca teşekkür ederim.

YAZAR ŞAİR MÜŞTEHİR KARAKAYA:

Öncelikle tüm katılımcılara ve konuşmacılara teşekkür borçluyuz. Gündemimizin önemine binaen, hepimiz bu panelden önemli ölçüde istifade ettik ve yeni kazanımlar elde ettik.

Böylesi tartışmaların, kamuoyunu ve halkı doğrudan ilgilendiren konuların sık sık dile getirilmesinin; toplumsal mutabakatın güçlenmesine, demokratik özgürlüklerin pekişmesine ve barış kültürünün yerleşmesine katkı sağlayacağına inanıyorum. Unutulmamalıdır ki, nerede olursa olsun eninde sonunda barış kazanacak, halk kazanacaktır.

EĞİTİMCİ NİZAMETTİN BİLİCİ:

Bölgemizdeki barışın, yalnızca ülkemiz için değil, aynı zamanda dünya barışı açısından da son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Bu süreçte, bu nitelikte panellerin düzenlenmesi hem çok değerli hem de oldukça gereklidir.

Suat Hocamızın ele aldığı konular büyük bir önem taşıyor. Suat Hocamızın, “Şayet sürecin değerini ve önemini yeterince kavrayamaz, sahiplenemez ya da destek konusunda yavaş kalırsak sürecin akamete uğrama ihtimali var,” tespitine tamamen katılıyorum. Bu değerlendirme, aynı zamanda üzücü bir ihtimali de işaret ediyor ve bu durum beni tedirgin ediyor.

Yazarımız Mehmed Xalid Sadini Beyefendi’nin süreci tarihsel perspektifle ele alması da panelin entelektüel derinliğini artıran çok kıymetli bir katkıydı.

Umulur ki bu süreç, topluma doğru bir şekilde anlatılır ve geniş bir destek bulur. Ancak açıkça söylemek gerekirse, üniversitelerin bu konuda yeterli düzeyde çalışma yürütmediğini düşünüyorum. Üniversitelerin, özellikle Eğitim Fakülteleri, İlahiyat Fakülteleri ve Sosyoloji bölümlerinin bu tür paneller ve konferanslar aracılığıyla halka süreci doğru biçimde aktarması ve katkı sunması gerektiğine inanıyorum.

Ne yazık ki mevcut yönetimsel, anlayışsal ve bürokratik engeller göz önüne alındığında bunun yakın vadede mümkün olabileceğini düşünmüyorum. Çünkü hâlihazırda toplumdan kopuk, sosyolojik gerçekliklerden uzak bir akademik yapı ile karşı karşıyayız.

İŞ ADAMI/SİYASETÇİ ÜMİT ESENGÜL:

Türkiye'nin en kritik meselesinin en yakın muhatap şehriyiz ama bir yıldır doğru düzgün süreçle muhatap olmuyoruz, konuşmuyoruz. Evvela bu çok üzücü.

Nihayet Van Yazar ve Şairler Derneğinin düzenlediği panel vasıtasıyla nadir gördüğümüz dokunuşlardan biri gerçekleşti. Ancak buna karşın katılımın düşük seviyede olması, panelde konuşan Prof. Dr. Suvat Parin’in ‘toplumun sessizliği ve duyarsızlığı’ tespitinin adeta bir teyidi gibiydi.

Her iki konuşmacı da bizlere ışık tuttular. Ne olursa olsun, süreç boyunca özellikle Van’da bu tür organizasyonların çeşitli format ve kademelerde sıkça yapılması gerektiğine inanıyorum. Buna toplumun ihtiyacı var. Artık konuşma zamanıdır. Panelde emeği geçen herkese teşekkür ediyorum devamını diliyorum.

İŞ ADAMI ABDURAHMAN ER

Öncülük ettiğiniz için tekrar teşekkür ederiz. Her iki panelisti de tanıyoruz; aktardıkları bilgiler bizim zaten bildiklerimizle büyük ölçüde örtüşüyordu, ancak buna rağmen panel oldukça güzeldi.

Sadi Bey oldukça açık ve net bir üslup kullanırken, Suat Bey’in daha örtülü bir dil tercih ettiği dikkat çekiciydi. Her iki tarafı — yani Kürt İslamcılarıyla sosyalist Kürtleri — aynı anda memnun etmek elbette kolay değil.

İleride ortak söylemler üzerine yapılacak bir konferansta, ayrıştırıcı değil birleştirici bir dilin kullanılması çok daha faydalı olur kanaatindeyim. Tek parti döneminin yol açtığı tahribatın dile getirilmesi de son derece anlamlıydı. Genel olarak panel çok güzeldi; emeği geçen herkese teşekkür ederiz.

VAN BEDENSEL ENGELLİLER KULÜBÜ BAŞKANI HANEFİ BAYKARA:

Bu organizasyonun daha önce devlet aklıyla ve siyasi partiler tarafından yapılması gerekirdi. Ülkenin refahı, huzuru ve geleceği için böylesi süreçlerin ilimizde daha fazla desteklenmesi ve halkın bilgilendirilmesi gerekiyor.

Bu panelin, siyasi partilere ve süreci yürüten yetkililere örnek olması, onların da bu tür girişimlere destek vermesi gerekir. Ayrıca siyasi partilerin, sivil toplum kuruluşlarının ve kamu kurumlarının bu tür etkinliklere daha fazla katılım göstermesi gerektiğine inanıyorum. 

Savaş ortamlarında en çok zarar gören kesimlerden biri engelli bireylerdir. Bu nedenle bu panel bizim adımıza da çok anlamlıydı. Böylesine hassas bir çalışmada emeği geçen herkese engelli bireyler ve engelli STK’ları adına teşekkür ediyorum.

GLOBAL SUMUD AKTİVİSTİ ŞERİF BİLGİN:

Barış, kardeşlik ve birlikte yaşama kültürü; birbirimize saygı çerçevesinde muamelede bulunmak, medeni bir toplum olarak bir arada olmayı kabullenmek, tüm dünyanın ihtiyaç duyduğu en temel değerlerdendir.

Öncelikle bireyleri, ardından toplulukları bu konuda bilinçlendirmek gerekir. Konferanslar ve paneller de bu anlayışın yaygınlaşmasında çok önemli bir role sahiptir. Barışa yönelik toplumsal bir sahiplenme, çözüm yollarını daha kolay ve kalıcı hale getirecektir.

Bu anlamlı panelinizin toplumumuzda barışa ve kardeşliğe katkı sunmasını temenni ediyor; emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.

VAN YAŞAD BAŞKAN YARDIMCISI M.SALİH GEÇKEN:

Van Yazarlar ve Şairler Derneği yönetimi olarak, toplumda yeniden yeşeren umutlu yolculuğa katkı sunmak amacıyla panel yapma kararı aldık. Van’da bulunan yazar ve şairler adına kurulmuş bir derneğin, bu süreçte sorumluluk üstlenmesini bir zorunluluk olarak görüyor, toplumsal fayda sağlayan bu tür etkinliklerin devam etmesi gerektiğine inanıyoruz.

Van Yaşad Yönetiminin aldığı karar doğrultusunda biri Kasım ayında diğeri Aralık ayında olmak üzere iki panel daha yapmayı planlıyoruz, umarı başarabiliriz. Yeniden yeşeren sürece bir katkımız olacaksa bundan mutluluk duyar, sorumluluğumuzun gereklerini yerine getirmiş oluruz. Saygıdeğer panelistlere ve her siyasi iklimden panelimize katılan değerli misafirlerimize teşekkür ediyorum. 

Video