Van'da Ak Parti kiminle kazanır?
Van'da AK Parti kiminle kazanır sorusundan önce sorulması gereken soru şu olmalıdır.
M.SALİH GEÇKEN
vanradikal@hotmail.com -
Van'da, “Ak Parti hangi adayla kazanır?" sorusuna cevap vermeden önce, sorulması gereken asıl sorunun Van'da, “Hangi aday Ak Parti'den kayan yaklaşık yüzde 7 civarında oyu yeniden toparlayarak HEDEP’li seçmenden oy alabilir?" sorusu olmalıdır.
Van'da HEDEP ile AK Parti arasında hala yaklaşık yüzde 12-17 arasında oy farkının olduğu sosyo-psikolojik ortamda gözden kaçırılmaması gereken gerçeklik AK Partili bir adayın kazanabilmesi için şu an HEDEP'e oy vermeyi düşünen seçmenden gelecek oylardır. Matematiksel olarak, şu an HEDEP'e oy vermeyi düşünen yaklaşık yüzde 7-10 civarında seçmenin oy vermeyeceği AK Partili bir adayın Van Büyükşehir Belediyesini kazanabilmesi mümkün değildir.
O halde Ak Partili adayın;
1-HEDEP'li seçmen için bir cazibesi olmalı.
2-HEDEP'li seçmeninin oy tercihini değiştirecek bir asabiye olmalı. (Şırnak örneği).
3-HEDEP'li seçmenin oy tercihini değişitirebilecek iknada güçlü bir bağı/doğru ilişkiyi kurabilecek kişi olmalı. (Gürpınar örneği)
2019 seçimlerinde Ak Partinin kazandığı Şırnak ya da Gürpınar örneği üzerinden yapılacak sosyo-politik sosyo-psikolojik değerlendirme, doğru sonuca ulaşmak için iki önemli referanstır. Şırnaklı seçmen mecliste HADEP'e oy verdiği halde başkanlıkta Ak Parti'nin adayına oy vererek seçim kazandırdı. Şırnak'ta Ak Partiye seçimi kazandıran en önemli motivasyon doğru adayla oluşan 'Aşiret Asabiyesi'dir. Şırnak örneğinde görülen 'aşiret asabiyesi' siyaset sosyolojisinin referansı olmak zorundadır.
Gürpınar örneğinde görülen en güçlü motivasyon 'güçlü ve samimi ilişki'dir. Gürpınar'da seçmenle kurulan güçlü/samimi ilişki seçmen davranışını değiştiren en güçlü referans olduğu için burada motivasyon 'güçlü bağ/güçlü ilişkidir.
Nüfus oranı açısından Gürpınar örneği Van için reel bir örneklem olmasa da Şırnak örneği Van için uygulanabilir bir örneklem olabilir. Seçmeni harekete geçirecek adayla motivasyonu artırılacak aşiret asabiyesi seçmen davranışını yönlendirecek en güçlü yöntemlerden biridir.
2019'da Şırnak ve Gürpınar'da başaran Ak Parti'nin Van'da başaramamasının en önemli nedeni doğru yöntemi yanlış adayla yürütme girişimiydi. 2019 seçimlerinde alanda yaptığımız çalışmalarda en kötü adayın 'Takva' olduğunu yazmış olsak ta koltuk işgalcisi siyaset cahillerine maalesef dönemin sosyo-psikolojik konjonktürünü anlatamamıştık.
Van'da, Ak Parti'nin 2019 yılına kıyasla işi daha zor. Kazanabilmesi çokta mümkün gözükmese de Van BB, İpekyolu, Tuşba, Edremit, Erciş başta olmak üzere HEDEP'ten oy alabilecek Ak Partili adaylarla seçimi zorlayabilir.
Yaklaşık beş yıldır alanda yaptığım çalışmada gördüğüm net resim şu;
"Van'da, Hüseyin Çelik'le başlayan ve günümüze kadar çok sert şekilde dışlanan/ötelenen ve ötekileştirilen 'Ertuşilerin' güçlü desteğini alamayan hiçbir adayın seçimi kazanabilmesi mümkün gözükmüyor."
Çokta kimsesi olmayan siyasilerin 'Ertuşileri' hedefe koyarak defans uygulanması; Bruki seçmeni yönlendirme gücü olmayan Burjuva Brukilerle kurulan ilişki, Küresünnileri iknada daha etkin olan kişilerden kaçınılması, dün kaybettirdiği gibi bugünde kaybettirecektir.
Kendi toplumunu ikna edebilecek Ertuşi, Bruki ve Küresunniler göz ardı edilmeden; bu sosyolojik katmanlara liderlik yapabilecek etkin bir isim daha toparlayıcı olabilir.
SONUÇ YERİNE: Ak Parti'nin 2019 yılında daha fazla oy alabilmesi mümkünken, 2024'te yapılacak seçimlerde işi çok daha zor gözüküyor. Van BB'yi kazanabilme ihtimalinin çok zor olduğunu söyleyebilirim.
